პარლამენტმა აშშ-ში მოქმედი, “სიტყვა-სიტყვით ნათარგმნი” FARA-ს კანონპროექტი III მოსმენით დაამტკიცა
პარლამენტში მესამე მოსმენით დამტკიცდა ე.წ. FARA-ს კანონპროექტი, რომელიც ფრაქცია “ქართული ოცნების” ინიციატივით იყო წარდგენილი. კანონპროექტს მხარი 86-მა დეპუტატმა დაუჭირა.
საბოლოოდ მიღებულ კანონპროექტს “უცხოეთის აგენტების რეგისტრაციის აქტი” ეწოდა. ამასთან ერთად, დამტკიცდა “სისხლის სამართლის კოდექსში” შეტანილი ცვლილებები, რომლებიც კანონის აღსრულების მექანიზმებს განსაზღვრავს.
კანონის მიხედვით, დადგენილია უცხოური პრინციპალის აგენტად რეგისტრაციის პროცედურები. კანონპროექტი მოიცავს რეგისტრაციის, შესაბამისი დოკუმენტაციის საჯაროობის უზრუნველყოფისა და ყოველწლიური საფინანსო დეკლარაციის წარდგენის საკითხებს. აგრეთვე განსაზღვრულია რეგისტრაციის გაუქმების პირობები და მონიტორინგის მექანიზმები, რომლებიც ანტიკორუფციულ ბიუროს დაევალება.
„ქართული ოცნების“ ინიციატივით მიღებულ კანონში განმარტებულია უცხოური პრინციპალის აგენტის ცნება და მისი ვალდებულებები. დოკუმენტში გაწერილია ის მოთხოვნები, რომელთა შეუსრულებლობა სისხლის სამართლებრივ პასუხისმგებლობას გამოიწვევს.
კანონის მიხედვით, ოლიგარქის პარტიის მიერ ინიცირებული FARA-ს ვალდებულებების შეუსრულებლობა, ან არაჯეროვნად შესრულება, 5 წლამდე პატიმრობით დაისჯება.
“კანონპროექტით განიმარტება უცხოური პრინციპალის აგენტისა და უცხოური ძალის ცნებები და წესრიგდება მთელი რიგი საკითხები. კერძოდ, განიმარტება უცხოური პრინციპალის აგენტისა და უცხოური ძალის ცნებები, განისაზღვრება სუბიექტის უცხოური პრინციპალის აგენტად რეგისტრაციის საკითხი. ასევე, უცხოური პრინციპალის აგენტად რეგისტრაციის შესახებ განაცხადის და სხვა სათანადო დოკუმენტების საჯაროობის უზრუნველყოფის საკითხი; განისაზღვრება უცხოური პრინციპალის აგენტად რეგისტრირებული სუბიექტის მიერ ყოველწლიური საფინანსო დეკლარაციის წარდგენის წესი და უცხოური პრინციპალის აგენტად რეგისტრირებული სუბიექტის რეგისტრაციის გაუქმების საკითხი; წესრიგდება უცხოური პრინციპალის აგენტის გამოსავლენად ან კანონპროექტით განსაზღვრულ მოთხოვნათა შესრულების შესამოწმებლად მონიტორინგის განხორციელების საკითხი; უცხოური პრინციპალის აგენტად რეგისტრაციისთვის თავის არიდებისას ან კანონპროექტით განსაზღვრულ შესაბამის მოთხოვნათა შეუსრულებლობისას სისხლის სამართლებრივი პასუხისმგებლობის დაკისრების საკითხი”, – აღნიშნულია პარლამენტის მიერ გავრცელებულ ინფორმაციაში.
არალეგიტიმური პარლამენტის იურიდიული კომიტეტის “თავმჯდომარე”, არჩილ გორდულაძე ამბობს, რომ სისხლის სამართლის კოდექსს დაემატა ახალი, 355-ე სეკუნდა მუხლი:
“თუ ხელმძღვანელისა და მმართველის ფუნქციების შემსრულებელი პირი არ შეასრულებს ამ კანონით გათვალისწინებულ მოთხოვნებს, გამოიწვევს საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილ პასუხისმგებლობას. კონკრეტული პუნქტების დარღვევის შემთხვევაში, შესაძლებელია ჯარიმა იყოს არაუმეტეს 5 000 ლარით ან თავისუფლების აღკვეთა ვადით 6 თვემდე, ჯარიმით არაუმეტეს 5 000 ლარის ოდენობით ან უამისოდ. სხვა დარღვევების შემთხვევაში, ჯარიმა 10 000 ლარის ოდენობით ან თავისუფლების აღკვეთა ვადით 5 წლამდე, ჯარიმით 10 000 ლარის ოდენობით ან უამისოდ“, – თქვა გორდულაძემ.
კენჭისყრისას პარლამენტის თავმჯდომარემ, შალვა პაპუაშვილმა, განაცხადა, რომ “ამერიკული სტანდარტისა და ზუსტი ასლის კანონი მიღებულია”.
კენჭისყრაზე საბოლოოდ მიიღეს:
“ფარას ქართული თარმანი”;
მედიის შემზღუდავი ორი ცვლილება;
სისხლის სამართლის კოდექსში სამშობლოს ღალატის მუხლის ჩამატების ცვლილება;
კანონმდებლობიდან ტერმინ „გენდერის“ ამოღების პაკეტი;
კორუფციის წინააღმდეგ ბრძოლის კანონში ცვლილება, რომლითაც საჯარო მოსამსახურეებს და მოსამართლეებს საგანმანათლებლო საქმიანობისთვის ხელმძღვანელის ნებართვა სჭირდებათ;
ასევე მიიღეს საჯარო გადაწყვეტილების მიღების პროცესიდან NGO-ების ამორიცხვის პაკეტი, რომელიც მოიცავს ცესკოს წევრებისა და იუსტიციის საბჭოს წევრების არჩევის წესის ცვლილებას;
სამი მოსმენით მიიღეს საჯარო სამსახურის შესახებ კანონში ცვლილებების პაკეტი, რომელიც მოიცავს თეატრების ხელმძღვანელობის ორსაფეხურიანი მოდელის გაუქმებასაც.
პარლამენტმა ასევე მიიღო “მაუწყებლობის შესახებ” კანონში დაგეგმილ ცვლილებებიც, რომელსაც 86-მა დეპუტატმა დაუჭირა მხარი. კანონის პროექტი, რომელიც მაუწყებლებს უცხოეთიდან დაფინანსების მიღებას უკრძალავს, პარლამენტმა მესამე – საბოლოო მოსმენით დაამტკიცა.
„მაუწყებლობის შესახებ“ კანონში დაგეგმილ ამ ცვლილებას პარლამენტის 86-მა დეპუტატმა დაუჭირა მხარი.
„ქართული ოცნების“ მიერ მომზადებული კანონის პროექტი მაუწყებლებს უცხოეთიდან დაფინანსების მიღებას უკრძალავს. აკრძალვა სოციალურ რეკლამებსაც შეეხება.
უფრო კონკრეტულად, “მაუწყებლობის შესახებ“ კანონს ემატება მუხლი, რომლის მიხედვით, მაუწყებლის მიერ სოციალურ რეკლამის განთავსების სანაცვლოდ პირდაპირი ან არაპირდაპირი დაფინანსების მიღება დაუშვებელი იქნება.
ამავე კანონით იკრძალება მაუწყებლის მიერ უცხოური ძალისგან პირდაპირი ან არაპირდაპირი დაფინანსების – ფულადი თანხის ან ქონებრივი ღირებულების სხვა სახის მატერიალური სიკეთის მიღება (გარდა კომერციული რეკლამისა, ტელეშოპინგისა, სპონსორობისა და პროგრამაში პროდუქტის განთავსებისა).
ასევე აკრძალული იქნება უცხოური ძალის მიერ მაუწყებლის მომსახურების შესყიდვა (გარდა კომერციული რეკლამისა და პროდუქტის განთავსებისა) და პროგრამის მომზადების ან ეთერში გადაცემის პირდაპირი ან ირიბი დაფინანსება ან თანადაფინანსება.
კანონის მიზნებისთვის „უცხოურ ძალად“ მიიჩნევა: – უცხო სახელმწიფოს ხელისუფლების სისტემის შემადგენელი სუბიექტი; ფიზიკური პირი, რომელიც საქართველოს მოქალაქე არ არის; იურიდიული პირი, რომელიც საქართველოს კანონმდებლობის საფუძველზე არ არის დაფუძნებული; ისეთი ორგანიზაციული წარმონაქმნი – მათ შორის, ფონდი, ასოციაცია, კორპორაცია, კავშირი, სხვა სახის ორგანიზაცია ან პირთა სხვა სახის ისეთი გაერთიანება, რომელიც უცხო სახელმწიფოს სამართლის ან საერთაშორისო სამართლის საფუძველზეა დაფუძნებული.
ამასთან, განხილვის პროცესში აღნიშნულ კანონის პროექტს დაემატა მუხლი, რომლის გათვალისწინებით, მაუწყებლის მიერ კანონით გათვალისწინებული მოთხოვნის 2025 წლის 1-ელ ივნისამდე დარღვევის შემთხვევაში, მარეგულირებელი კომისიის მიერ დაწესებული სანქციები აღსასრულებლად არ მიექცევა.
