„სამშობლოს ღალატის“ მუხლი ოცნებამ მესამე მოსმენით მიიღო
„ქართულის ოცნების“ პარლამენტმა დღეს უკვე მესამე მოსმენით მიიღო მედიისა და სამოქალაქო ორგანიზაციების შემზღუდავი და სხვა რამდენიმე კანონი. ზოგიერთი მათგანი მიხეილ ყაველაშვილის ხელმოწერისთანავე ამოქმედდება, ზოგიერთი კი – 60 დღის შემდეგ.
1 აპრილს კენჭისყრაზე „ქართული ოცნების“ წევრებმა მიიღეს:
„უცხოეთის აგენტების რეგისტრაციის აქტი“, – რაც ამერიკული FARA-ს საფუძველზე შეადგინეს, თუმცა ამერიკული ანალოგისაგან განსხვავებით, იგი მიზანში იღებს დამოუკიდებელ სამოქალაქო ორგანიზაციებსა და მედიას.
ცვლილებები მაუწყებლობის კანონში, – რითაც სრულად იკრძალება მაუწყებლების უცხოური დაფინანსება, წესდება ახალი შეზღუდვები ჟურნალისტის პროფესიულ საქმიანობაში, მათ შორის წყაროებთან დაკავშირებით, მკაცრდება კონტროლი და სადამსჯელო ზომები; ამასთან, კანონი ეხება მაუწყებლების ონლაინ პლატფორმებსაც.
ქრება სიტყვა „გენდერი“ 15 მოქმედი კანონიდან; „გენდერული თანასწორობა“ იცვლება „ქალისა და კაცის თანასწორობით“; კანონმდებლობიდან ქრება ცნება „გენდერული იდენტობაც“ – ამ ცვლილებებს გენდერის მკვლევრები აფასებენ, როგორც „ხარკს ულტრამემარჯვენე ამომრჩევლისათვის“.
უქმდება კანონშემოქმედებით პროცესში არასამთავრობო ორგანიზაციების ჩართულობის ვალდებულება, რის მიზეზადაც „ქართული ოცნება“ „ანტიდემოკრატიულ“ და „ძირგამომთხრელ“ საქმიანობას ასახელებს; მესამე სექტორის ჩართულობა ერთ-ერთი მთავარი მოთხოვნა იყო ევროკავშირში გაწევრიანებისთვის აუცილებელ რეკომენდაციებს შორის.
სისხლის სამართლის კოდექსში დააბრუნა „სამშობლოს ღალატის“ მუხლი, რომელიც 2007 წელს გაუქმდა, – თუმცა ყველაფერი, რასაც ეს მუხლი ითვალისწინებდა, კვლავინდებურად დასჯადია. 2007 წლის აპრილამდე საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 307-ე მუხლი განსაზღვრავდა „სახელმწიფოს ღალატს“. ახლა ამ მუხლს „სამშობლოს ღალატი“ ერქმევა.
მესამე მოსმენის შემდეგ პარლამენტი კანონებს ხელმოსაწერად უგზავნის მიხეილ ყაველაშვილს, რომელიც „ქართული ოცნების“ მიერ მეექვსე პრეზიდენტად არის არჩეული.
რეჟიმმა მისი კანონმდებლობაში დაბრუნების შესახებ 17 თებერვალს განაცხადა.
არალეგიტიმური დეპუტატების მიერ მომზადებული კანონპროექტის მიხედვით, სამშობლოს ღალატად ჩაითვლება სისხლის სამართლის კოდექსით გათვალისწინებული რომელიმე ისეთი ქმედების ჩადენა, როგორიცაა: ტერიტორიული ხელშეუხებლობის დარღვევა, ანტიკონსტიტუციური ხელშეკრულების დადება ან მოლაპარაკების წარმოება, საქართველოს საგარეო უშიშროების ხელყოფა, უცხოეთის სადაზვერვო სამსახურში შესვლა, საქართველოს თავდაცვისუნარიანობის ხელყოფა, სახელმწიფო საიდუმლოების გაცემა, ჯაშუშობა, შეთქმულება ან ამბოხება საქართველოს კონსტიტუციური წყობილების ძალადობით შესაცვლელად, საბოტაჟი ან უცხო ქვეყნისათვის, უცხოეთის ორგანიზაციისთვის ან უცხოეთის კონტროლს დაქვემდებარებული ორგანიზაციისთვის მტრულ საქმიანობაში დახმარება.
აღსანიშნავია, რომ ყველა ეს ქმედება, რომელიც “სამშობლოს ღალატის” ჩამონათვალში შედის, “სისხლის სამართლის კოდექსის“ სხვა მუხლებით ისედაც ისჯება.
პროექტის ავტორი და ინიციატორები ფრაქცია “ქართული ოცნებისა“ და პოლიტიკური ჯგუფის “ხალხის ძალის“ დეპუტატები არიან.
“სამშობლოს ღალატად მიჩნეული იქნება საქართველოს საქართველოს მოქალაქის მიერ ან საქართველოში სტატუსის მქონე მოქალაქეობის არმქონე პირის მიერ, საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 308-ე, 309-ე, 310-ე, 311-ე, 312- ე, 313-ე, 314-ე, 315-ე, 318-ე ან/და 319-ე მუხლებით გათვალისწინებული დანაშაულის ჩადენა. სამშობლოს ღალატისთვის სისხლისსამართლებრივი პასუხისმგებლობა განისაზღვრება სისხლის სამართლის კოდექსის შესაბამისი მუხლით, 3071 მუხლზე მითითებით. მაგალითად, საქართველოს მოქალაქის მიერ საქართველოს სახელმწიფოებრივი ინტერესის საზიანოდ სახელმწიფო საიდუმლოების გაცემისას, პასუხისმგებლობა დადგება. კანონპროექტი ასევე განმარტავს, თუ ვინ ჩაითვლება 3071 მუხლის მიზნებისთვის თავდაცვის ძალების ან სახელმწიფო ან საზოგადოებრივი უსაფრთხოების დაცვაზე პასუხისმგებელი ორგანოს თანამშრომლად. ასეთ თანამშრომლად მიიჩნევა „მოქალაქეთა პოლიტიკური გაერთიანებების შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონით განსაზღვრული პირი”, – წერია განმარტებით ბარათში.
პროექტის თანახმად, კოდექსს ემატება ნორმა, რომელიც დაარეგულირებს სამშობლოს ღალატისთვის სისხლისსამართლებრივი პასუხისმგებლობის საკითხს.
როგორც ადამიანის უფლებათა დაცვისა და სამოქალაქო ინტეგრაციის კომიტეტის თავმჯდომარემ რატი იონათამიშვილმა კანონპროექტის წარდგენისას აღნიშნა, ეს არის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი საკითხი, ვინაიდან ამ კანონის მიღებით სისხლის სამართლის კოდექსში სამშობლოს ღალატის მუხლი ბრუნდება.
„გუშინ იყო 31 მარტი, ზვიად გამსახურდიას დაბადების დღე, ამავე დროს უმნიშვნელოვანესი თარიღი საქართველოს ისტორიაში, როდესაც საქართველოს მთელ ტერიტორიაზე ჩატარდა რეფერენდუმი, რომლის შედეგებიც საფუძვლად დაედო საქართველოს დამოუკიდებლობის აღდგენას. ამ პარალელს იმიტომ ვავლებ, რომ სისხლის სამართლის კოდექსი იყო ერთ-ერთი საკითხი, რომელიც დამოუკიდებელი საქართველოს პარლამენტმა, პირველი პრეზიდენტის ზვიად გამსახურდიას ინიციატივით მიიღო“, – განაცხადა რატი იონათამიშვილმა.
მისივე თქმით, ეს მუხლი საკანონმდებლო ჩარჩოდან „ნაციონალურმა მოძრაობამ“ 2007 წელს გააქრო, რასაც მაშინ ტექნიკური საკითხი უწოდა.
„ის, რაც მათთვის ტექნიკური საკითხია, ჩვენთვის სახელმწიფოებრივი მნიშვნელობის არის. ამ მუხლის დაბრუნებით საკანონმდებლო ბაზაში, სისხლის სამართლის კოდექსში, ჩვენ, ჩვენს ქვეყანას, სამშობლოს დავიცავთ უცხოური საფრთხეებისგან, ვინაიდან, სამშობლოს ღალატის დროს ზიანი ადგება საზოგადოებას, სახელმწიფოს, სამშობლოსა და თაობებს“, – განაცხადა რატი იონათამიშვილმა.
პარლამენტმა 86 ხმით მხარი დაუჭირა წარმოდგენილ კანონპროექტს.
ყაველაშვილის მიერ ხელმოწერის შემდეგ, “საკანონმდებლო მაცნეში” გამოქვეყნებისთანავე ამოქმედდება აქედან სამი კანონი:
ცვლილებები მაუწყებლობის შესახებ კანონში;
„გენდერული თანასწორობის“ შესახებ კანონში ცვლილებები, რომლებითაც ეს ტერმინი ქრება;
არასამთავრობოების ჩართულობის საკითხი.
რაც შეეხება „უცხოეთის აგენტების რეგისტრაციის აქტს“, – ეს კანონი ძალაში შედის მიხეილ ყაველაშვილის მიერ ხელმოწერიდან მე-60 დღეს.
