ევროსაბჭოს კომისარი საქართველოში ადამიანის უფლებებზე ანგარიშს აქვეყნებს
ევროსაბჭოს ადამიანის უფლებათა კომისარი საქართველოში ადამიანის უფლებების მდგომარეობაზე ანგარიშს აქვეყნებს, სადაც შეშფოთებას გამოხატავს ადამიანის უფლებების დარღვევასთან და LGBTI პირების უფლებებთან დაკავშირებით.
ევროსაბჭოს კომისარის განცხადებით, ძალადობისთვის სამართალდამცავი ორგანოს არც ერთი წარმომადგენლის მიმართ პასუხისმგებლობის საკითხი არ დამდგარა. ის ქართულ ოცნებას სთავაზობს, რომ მიიღონ ყველა საჭირო ზომა დემონსტრანტების მიმართ არასათანადო მოპყრობის შემთხვევების ეფექტური გამოძიების უზრუნველსაყოფად, მათ შორის სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის დამოუკიდებლობისა და ეფექტურობის გაძლიერებით.
ის ასევე საუბრობს, რომ აუცილებელია ყველა პოლიციელი ატარებდეს ცნობადობის ნიშნებს, მათი იდენტიფიცირების პრობლემების თავიდან ასაცილებლად.
კომისარი ასევე გამოთქვამს შეშფოთებას კანონებში შეტანილი ცვლილებების გამო, რომლებიც ზღუდავენ შეკრების თავისუფლებას, რაც მოჰყვება დემონსტრანტების ზედმეტი შეზღუდვებს, პოლიციელთა უფლებების გაფართოებას და პროტესტებთან დაკავშირებული ადმინისტრაციული დანაშაულებისთვის უფრო მკაცრ სასჯელებს.
იგი აღნიშნავს, რომ მრავალი ცვლილება შეუსაბამოა კანონიერების, აუცილებლობისა და პროპორციულობის პრინციპებთან და სთავაზობს ამ კანონების გადახედვას, რომ ისინი საერთაშორისო უფლებების სტანდარტებთან შესაბამისი იყოს.
ანგარიშში კომისარი აღნიშნავს, ჟურნალისტების საქმიანობაში ჩარევასთან დაკავშირებული პრობლემებს, მათ შორის დაშანტაჟებას, ძალადობას და დაშინებას პროტესტების დროს. მისი თქმით, ჟურნალისტ მზია ამაღლობელის საქმე, რომელსაც კომისარი ციხეში ეწვია, აღნიშნავს დამოუკიდებელი ჟურნალისტიკის სამუშაო გარემოს გაუარესებას.
“მისი გადამეტებული წინასწარი პატიმრობა უსამართლოა,” – აღნიშნა კომისარმა.
იგი ქართულ ოცნებას სთავაზობს, რომ უზრუნველყონ ჟურნალისტების თავისუფალი და უსაფრთხო მუშაობა, მათ შორის საზოგადოებრივი შეკრებების კონტექსტში. კომისარი ასევე გამოთქვამს შეშფოთებას სამოქალაქო საზოგადოების სივრცის შეზრუდვის გამო, მათ შორის არასამთავრობო ორგანიზაციების და უფლებების დამცველების მიმართ გამძაფრებული რიტორიკისა და გადაწყვეტილების მიღების პროცესში სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციების მონაწილეობის ნაკლებობის გამო.
კომისარი გამოთქვამს შეშფოთებას LGBTI ადამიანების მიმართ ძალადობისა და დისკრიმინაციის შესახებ.
“ხელისუფლებამ უნდა შეწყვიტოს LGBTI ადამიანების სტიგმატიზაცია და უზრუნველყოს ყველა ძალადობის და შევიწროების შემთხვევის ეფექტური გამოძიება.ხელისუფლებამ უნდა გაუქმოს ოჯახური ღირებულებებისა და არასრულწლოვანთა დაცვის შესახებ კანონი, რომელიც წარმოადგენს LGBTI ადამიანების დისკრიმინაციის კანონიერ საფუძველს და ამბობს, რომ მნიშვნელოვანია ევროპული ადამიანის უფლებათა სასამართლოს გადაწყვეტილებების შესრულება LGBTI ადამიანების უფლებების შესახებ”,- ამბობს ის.
ევროსაბჭოს ადამიანის უფლებათა კომისარი ახალ მემორანდუმში საქართველოს ხელისუფლებას მოუწოდებს, გააუქმოს “უცხოეთის აგენტების” და ლგბტ უფლებების შეზღუდვის შესახებ კანონები.
26 მარტს გამოქვეყნებულ ანგარიშში საქართველოში ადამიანის უფლებათა მდგომარეობაზე, ევროსაბჭოს კომისარი ადამიანის უფლებათა საკითხებში, მაიკლ ო’ფლაჰერტი, აღნიშნავს, რომ “ქართული ოცნების” მიერ “უცხოეთის აგენტების” შესახებ მიღებული კანონი ჰგავს მსგავსი შინაარსის რუსულ კანონს.
ეს უკანასკნელი სტრასბურგის ადამიანის უფლებათა ევროპულმა სასამართლომ შეუსაბამოდ ცნო ევროპულ სამართალთან, რომლის დაცვის ვალდებულება საქართველოსაც აქვს.
კომისარი საქართველოს ხელისუფლებას მოუწოდებს, “უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის” კანონი უკან გაიწვიოს და მისი ნებისმიერი შესწორება ან ჩამნაცვლებელი კანონი შესაბამისობაში მოიყვანოს ადამიანის უფლებათა საერთაშორისო სამართლით ნაკისრ ვალდებულებებთან.
კანონი, რომელიც “ქართულმა ოცნებამ” 2024 წლის მაისში ფართომასშტაბიანი პროტესტის ფონზე მიიღო, ყველა ორგანიზაციას, რომლებიც დაფინანსების 20%-ზე მეტს უცხოეთიდან იღებენ, ავალდებულებს, დარეგისტრირდეს “უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებლად”. ევროსაბჭოს კომისრის ანგარიშში საუბარია “ოჯახური ღირებულებების დაცვის კანონზეც”, რომელიც ადამიანის უფლებათა დამცველი ორგანიზაციების შეფასებით, ლგბტ თემის წარმომადგენლების უფლებებს ზღუდავს.
ევროსაბჭოს ადამიანის უფლებათა კომისრის თანახმად, ეს კანონი ქმნის “ლგბტ ადამიანების მიმართ სამართლებრივი დისკრიმინაციის საფუძველს და შეუსაბამოა ადამიანის უფლებათა ევროპულ სასამართლოსთან და მის პრაქტიკასთან”.
მაიკლ ო’ფლაჰერტი წერს, რომ კანონი სექსუალური უმცირესობების წარმომადგენელთა სტიგმატიზაციას იწვევს. ის ხელისუფლებას მოუწოდებს, ეს კანონიც გააუქმოს.
საქართველოს პარლამენტმა ლგბტ უფლებების შემზღუდავი კანონი 2024 წლის 17 სექტემბერს მიიღო.
„ოჯახური ღირებულებებისა და არასრულწლოვანის დაცვის შესახებ“ კანონპროექტთა პაკეტი დამატებით 18 მოქმედ კანონში ცვლილებას ითვალისწინებს, მათ შორის – „სიტყვისა და გამოხატვის თავისუფლების შესახებ“ კანონში. დღეს მოქმედი კანონმდებლობით, შესაძლოა დაწესდეს სიტყვისა და გამოხატვის შინაარსობრივი რეგულირება, თუ ის ეხება, მაგალითად, ცილისწამებას, პირისპირ შეურაცხყოფას, დანაშაულის ჩადენისკენ წაქეზებას, უხამსობას და ა.შ.
ცვლილებების შემდეგ დაუშვებელი ხდება „საჯაროდ ისეთი შეკრება ან/და მანიფესტაციის ჩატარება, რომელიც მიმართულია ადამიანის თავისი ბიოლოგიური სქესისგან განსხვავებული სქესისთვის მიკუთვნების, ერთი და იმავე ბიოლოგიური სქესის წარმომადგენლებს შორის სექსუალური ორიენტაციის ნიშნით გამოხატული ურთიერთობის ან ინცესტის პოპულარიზაციისკენ“.
„მაუწყებლობის შესახებ“ კანონში შესული ცვლილებებით, მაუწყებლები ვალდებული იქნებიან, არ გაავრცელონ ისეთი რეკლამა და ინფორმაცია, რომელიც მიმართულია ლგბტ „ურთიერთობებისა და ინცესტის პოპულარიზაციისკენ“. გარდა ამისა, აიკრძალება ლგბტ სექსისა და ინცესტის ამსახველი კადრების ტელეეთერში გაშვება.
ევროსაბჭოს კონგრესში საქართველოს შესახებ რეზოლუცია მიიღეს.
კრიტიკულ რეზოლუციას მხარი 101-მა წევრმა დაუჭირა.
რეზოლუციით მოთხოვილია დაკავებულების გათავისუფლება, აქციის მონაწილებიის მიმართ ძალადობის შეწყვეტა და ახალი არჩევნები.
რეზოლუცია გმობს “ქართული ოცნების” ქმედებებს.
კონგრესის სხდომაზე გამომსვლელებმა მოითხოვეს მზია ამაღლობელის გათავისუფლება და გააკრიტიკეს “ქართული ოცნების” მხრიდან ევროკავშირში გაწევრიანების პროცესის დაპაუზება.
